In eerdere golven van de coronapandemie heeft de CASPIR-commissie van de CAHAG adviezen uitgegeven over het al dan niet uitvoeren van spirometrie in de huisartsenpraktijk. Deze adviezen zijn echter snel achterhaald. Daarom kiest de CAHAG er vanaf nu (10 december 2021) voor om praktijken handvatten te bieden waarmee zij zelf een afweging kunnen maken of spirometrie door kan gaan of niet. Zo zal op basis van deze handvatten bij de huidige incidentie SARS-CoV-2-besmettingen en de druk op de zorg het belang van spirometrie in de huisartsenpraktijk hoogstwaarschijnlijk niet opwegen tegen het risico.
Als achtergrond voor dit advies:
1. Het SARS-CoV-2 virus ontwricht al ruim anderhalve jaar onze maatschappij en vooral de zorg.
2. Het meest waarschijnlijke scenario is dat COVID een endemische ziekte wordt.
3. Door het stilleggen van spirometrie in de huisartsenpraktijk:
- Is er sprake van uitgestelde diagnostiek en niet-optimale behandeling.
- Raken de collega’s uit de longfunctielaboratoria overspoeld met verzoeken voor spirometrietesten uit de huisartsenpraktijken.
4. De adviezen die de CAHAG geeft voor spirometrie in de huisartsenpraktijk zijn gelijk aan de maatregelingen die getroffen worden in de longfunctielaboratoria en komen overeen met een ondanks verschenen consensus rapport over spirometrie tijdens en na de COVID- pandemie van internationale experts. We updaten deze adviezen op basis van de nieuwste inzichten.
5. Uit een rondvraag bij meerdere longfunctielaboratoria komt naar voren dat er weinig tot geen SARS-CoV-2 besmettingen gerelateerd zijn aan een spirometrieonderzoek. Van huisartspraktijken hebben wij tot nog toe 1 melding hiervan ontvangen.
6. Voor alle veelgebruikte spirometriesystemen in de huisartsenpraktijk zijn inmiddels geteste filters op de markt verkrijgbaar.
Voordat u spirometrie gaat inplannen, raden we aan om wel uzelf de volgende vragen te stellen:
1. Is het mogelijk om u aan alle adviezen voor veilige spirometrie in de huisartsenpraktijk te houden? Zo niet, dan raden we sterk af om spirometrie uit te voeren.
2. Weegt het belang van deze spirometrie op tegen de risico’s?
- Een diagnostische spirometrie heeft een grotere meerwaarde dan een periodieke controle bij een patiënt met beperkte ziektelast.
- Elk contactmoment vormt altijd een risico, zelfs als u alle maatregelen volgt. Houdt dus rekening met de incidentie van COVID-besmettingen, maar weeg ook het risico per individuele patiënt en uitvoerder. Denk bijvoorbeeld aan de kwetsbaarheid van de patiënt, in hoeverre de patiënt in staat is om zelf alle procedures uit te voeren, zoals het mondkapje op en af zetten en of eerdere onderzoeken tot een hoestprikkel hebben geleid (dat kunt u ook aan de patiënt vragen bij het inplannen van de spirometrie).
3. In hoeverre is er in de praktijk ruimte en tijd om spirometrie uit te voeren?
Dus maak een weloverwogen besluit over het al dan niet uitvoeren van spirometrie. Bepaal dat bij voorbaat voordat de patiënt opgeroepen wordt. Bij twijfel raden we aan om nog geen spirometrie in te plannen, maar dit eerst te overleggen binnen de praktijk, bijvoorbeeld met de huisarts. De huisarts kan uiteraard bij vragen contact opnemen met de lokale kaderhuisarts astma/COPD.
Bron: CAHAG
